Het notarisambt is ook nu nog voor veel mensen omgeven met een waas van geheimzinnigheid. Vragen als ‘Wat is de taak van de notaris nu precies?’ of ‘Wanneer is de tussenkomst van een notaris verplicht?’ duiken nog geregeld op en vergen enige verduidelijking.

Ruim takenpakket

Het takenpakket van een notaris is vrij ruim. Zo kan een notaris in bepaalde gevallen een bemiddelende rol spelen, zonder dat daar een wettelijke verplichting op rust. Ook is het niet algemeen bekend dat een notaris vaak gratis vooraf informatie kan opzoeken met het oog op een geplande aan- of verkoop van een onroerend goed. In elk geval is de tussenkomst van een notaris wettelijk verplicht bij een vastgoedtransactie. Het is ook nog niet algemeen bekend dat zowel de verkoper als de koper bij een vastgoedtransactie zich kan laten bijstaan door zijn eigen notaris. Dit kan namelijk zonder extra kosten. De tussenkomst van een notaris is eveneens wettelijk verplicht bij het opmaken van een geregistreerd huwelijkscontract. Bij het afsluiten van een hypothecaire lening en bij de oprichting van bepaalde vennootschapsvormen.

Zekerheid primeert

Het voorafgaand advies van een notaris bij een vastgoedtransactie kan alvast voor duidelijkheid en zekerheid zorgen. Hij/zij kan uitsluitsel geven met betrekking tot eventuele bouwovertredingen die op een onroerend goed kunnen rusten. Ook vragen rond eerdere verkopen en eigenaars, onzekerheden rond erfdienstbaarheden van een oprijlaan, bestemmingen van een gebouw, de juistheid van opgegeven cijfers qua oppervlakte van een perceel of de inhoud van de basisakte van een appartementsgebouw kunnen door de notaris snel en accuraat beantwoord worden.

Zo bent u zeker dat u geen kat in een zak koopt. Daarbij kunt u de uiteindelijke aan- of verkoopbeslissing baseren op vaststaande feiten.

Bindende overeenkomst

Eens de handtekening geplaatst onder een aan- of verkoopcontract is de overeenkomst bindend en kan er niet op teruggekomen worden. De notariële akte geeft zekerheid over de eigendomstitel en geldt als tegenstelbaar bewijs van eigendom ten opzichte van derden. De taak van de notaris is tevens ervoor te zorgen dat de correcte gegevens met betrekking tot de aan- of verkoop in het kadaster worden opgenomen. Vanaf de ondertekening kan niemand nog de eigendomstitel in vraag stellen. Vaak los van de notaris stellen partijen soms een onderhands verkoopcompromis op dat de intentie tot aan- of verkoop van een onroerend goed weergeeft. Om zeker te zijn dat het compromis waterdicht is opgemaakt, kan ook hier de inbreng van de notaris voor een geruststellende meerwaarde zorgen.

Het notarisambt in de toekomst

Het notarisambt heeft de laatste decennia tal van grondige veranderingen doorgemaakt. Het is niet eens zo lang geleden dat men overeenkomsten met de hand acteerde en notuleerde. Gelukkig is alles nu geautomatiseerd, wat de snelheid en zekerheid van werken ten goede komt. Waar het op rechtszekerheid en tegenstelbaarheid van vastgoedcontracten aankomt, dreigt in de toekomst wel één en ander te veranderen. Dit onder invloed van de blockchain-technologie. Internationale advocatenkantoren zijn er reeds volop mee aan het experimenteren. Vervolgens zal ook de werking van de banken erdoor beïnvloed worden. Eigen aan blockchain is dat een bindend contract niet meer door één centrale instantie hoeft ‘gelegaliseerd’ te worden. Blockchain is ook in die mate revolutionair dat alle overeenkomsten en eventuele amendementen hieraan verbonden voor eeuwig en altijd gedocumenteerd zijn. Hieruit volgt dat deze overeenkomsten door geen enkele partij kunnen gewijzigd worden.

Tenslotte is er in de vastgoedsector de laatste jaren een andere fenomeen dat de taak van de notaris grondig kan wijzigen. Via de digitale communicatiemogelijkheden en het toedoen van immo websites sluit men steeds meer vastgoedtransacties af via e-mail. Diverse rechtbanken erkennen reeds de rechtsgeldigheid van deze nieuwe media. De evoluties op dit vlak gaan alvast razendsnel en iedereen in de sector, niet in het minst de notaris, kijkt met spanning uit hoe dit de vastgoedtransacties van morgen kan beïnvloeden.

Heeft u verhuisplannen of denkt u na over een vastgoedtransactie? Aarzel niet om ons te contacteren. We informeren u graag.